Matilda Jarbin, COO bij Godsinlösen Nordic AB (GIAB), verklaart waarom de EU nu moet handelen en waarom de reparatie-industrie cruciaal is in de transformatie naar een circulaire economie.
Deze case maakt deel uit van de reeks best practices van de Circular Electronics Day 2021. Meerdere organisaties staan achter dit initiatief dat op 24 januari plaatsvindt met als doel organisaties en consumenten aan te zetten tot een meer verantwoorde omgang met elektronica.
Wat is GIAB?
GIAB is een innovatief snelgroeiend bedrijf dat producten een nieuw leven geeft door middel van circulaire economische principes. Op innovatieve wijze heeft GIAB een hergebruikmodel ontwikkeld door digitalisering, efficiëntie en het genereren van duurzaamheidsgegevens om aan de behoeften van grote bedrijven te voldoen. Door inzameling, reconditionering, up-cycling, reparatie en doorverkoop aan eindgebruikers hergebruikt GIAB allerlei producten. De belangrijkste bronnen zijn de verzekeringssector en e-commerce, maar ook rechtstreeks van distributeurs en producenten. Alle producten worden geverifieerd en worden traceerbaar via ons intern ontwikkelde platform met een focus op winstgevendheid en duurzaamheid. GIAB is opgericht in 2012 en is een expert geworden in het implementeren van circulaire bedrijfsmodellen.
Wat is het recht op reparatie?
De Europese Commissie heeft in 2020 details bekendgemaakt over het geplande pakket maatregelen dat het actieplan voor de circulaire economie (CEAP) wordt genoemd. Het plan omvat verschillende maatregelen en wetgeving ten behoeve van het "recht op reparatie".
In november 2020 bevorderde het EU-parlement een cultuur van hergebruik en betere repareerbaarheid en een langere levensduur van producten door te stemmen voor het recht op reparatie. Het recht op reparatie stelt nieuwe regels voor afvalbeheer voor en de verwijdering van wettelijke belemmeringen die reparatie, wederverkoop en hergebruik in de weg staan. Een van de suggesties is ook reparaties aantrekkelijker, systematischer en kostenefficiënter te maken, bijvoorbeeld door garanties te bieden voor vervangen onderdelen of een betere toegang tot informatie over reparatie en onderhoud.
Het recht op reparatie lijkt veelbelovend, maar het wachten is nog op de stemming van de EU over de details in 2021. De EU heeft inderdaad hoge ambities, maar door de brede formulering is het moeilijk te weten wat het recht op reparatie daadwerkelijk betekent en zal opleveren. Het wordt spannend om het werk van de Europese Commissie dit jaar te volgen. Wij verwelkomen strenge en efficiënte wetgeving.
Kan het recht op reparatie de transformatie naar een circulaire economie stimuleren?
Een circulaire economie houdt in dat economische activiteit wordt losgekoppeld van het verbruik van eindige hulpbronnen en dat afval uit het systeem wordt gehaald. Onze consumptie en de productie van elektronica is inderdaad een uitdaging om te beheren vanuit een oogpunt van hulpbronnenefficiëntie. De productie van elektronica heeft een grote negatieve impact en vergt verschillende eindige hulpbronnen en schaarse metalen. De productie van een smartphone genereert 86 kg afval en hetzelfde cijfer voor een laptop is 1200 kg. Aan de andere kant van de levenscyclus hebben we een enorme uitdaging met afvalbeheer. Elk jaar wordt wereldwijd meer dan 50 miljoen ton elektronisch afval geproduceerd. Slechts een vijfde daarvan wordt gerecycleerd. Tegen 2050 kan de hoeveelheid elektronisch afval verdrievoudigen tot 120 miljoen ton. En de manier waarop we elektronisch afval wereldwijd beheren is niet altijd de beste. In veel landen wordt het beheerd op een manier die zeer gevaarlijk is voor mens en milieu.
Het recht op reparatie en het actieplan voor de circulaire economie is een stap in de goede richting. Maar het is heel belangrijk dat de wetgeving effectief wordt en dat zij bedrijven aanmoedigt om over te stappen op circulaire bedrijfsmodellen. We zouden graag zien dat de EU zich ook richt op upstreams. Het is echt belangrijk voor onze politici, zowel in Zweden als in de EU, om zich niet alleen te richten op het einde van de levensduur. De belangrijkste focus is upstreams in de fase van winning en productie van grondstoffen.
Is de markt er klaar voor?
Wij moedigen zowel consumenten als bedrijven en de publieke sector aan om hergebruikte elektronica te kopen. We weten dat de markt er klaar voor is omdat we al zaken doen op deze markt. Voor consumenten is het echter rijper dan voor bedrijven. Dat zien we aan het huidige gedrag van de consument. 77% van de EU-burgers repareert zijn apparaten liever dan dat ze ze vervangen.
Samen met de industrie kunnen wij hergebruikte elektronica leveren met hoge kwaliteit, garanties en goede prijzen. Wij geloven dat er geen reden is om geen hergebruikte artikelen te kopen. Maar met onze ervaring weten we dat er obstakels en een grote kenniskloof zijn die we nu moeten aanpakken om dit te kunnen opschalen en een verschil te maken. De publieke sector kondigt bijvoorbeeld aan dat ze willen transformeren naar een meer circulaire consumptie, en wij staan hier klaar om daarin te voorzien. Maar we zien nog steeds dat aanbestedingen zich richten op het kopen van nieuwe elektronica. We krijgen vragen van verschillende bedrijven over hoe ze hun elektronische apparaten kunnen hergebruiken, maar zelf willen ze nieuwe kopen. Het is geen evenwicht tussen die twee. De markt heeft een duwtje in de goede richting nodig en daarom moet de EU aandringen op duurzamere overheidsopdrachten, productie en afvalbeheer.
Over GIAB
Ons bedrijfsidee is het ontwikkelen en implementeren van routines in organisaties op basis van een circulaire economie. GIAB is gevestigd in Zweden en Noorwegen en Denemarken en Finland is de volgende. In de afgelopen jaren is GIAB een expert geworden in de circulaire economie en een proof of concept dat het helemaal mogelijk is om winstgevend zaken te doen op een duurzame manier.
