Duurzaam inkopen kan lastig zijn voor beginners. Toen advocate Giuseppina Galluzzo het terrein betrad, moest zij het doen met schaarse en zeer technische begeleiding. Om anderen op weg te helpen, schreef zij een handboek over dit onderwerp.
Giuseppina Galluzzo is expert op het gebied van ecologische en sociale duurzaamheid bij overheidsopdrachten bij de Italiaanse aankoopcentrale Consip S.p.A. Toen zij in 2011 met duurzaam inkopen begon te werken, wist zij er heel weinig van en aanvankelijk was het een uitdagende ervaring.
"Het begeleidend materiaal was karig, zeer technisch en voornamelijk in het Engels."
Giuseppina Galluzzo, expert duurzame overheidsopdrachten, Consip S.p.A.
"Ik moest leren om duurzaamheidscriteria op te nemen in de inkoopprocedures van verschillende productcategorieën, zoals informatietechnologie, meubilair, printercartridges, papier, energiediensten voor gebouwen, openbare verlichting en gezondheid. Het begeleidende materiaal was karig, zeer technisch en voornamelijk in het Engels. Bovendien was er een zee van acroniemen, die van taal veranderden. Volatile Organic Compounds bijvoorbeeld, VOC's in het Engels, werden COV in het Italiaans, en EPD's, Environmental Product Declarations, werden DAP in het Italiaans," zegt Giuseppina Galluzzo.
"Toch werd de eerste inspanning later meer dan goedgemaakt, want er ging een nieuwe wereld voor me open. De kennis die ik opdeed veranderde in een bewustzijn dat nu ook mijn persoonlijke aankopen stuurt en al mijn dagelijkse keuzes positief beïnvloedt."
Tien jaar na haar start heeft de COVID-19 lockdown Giuseppina in staat gesteld om tijd te besteden aan schrijven. Ze begon te werken aan een handboek over de integratie van sociale criteria in openbare aanbestedingen, met als doel het concept van duurzaam inkopen begrijpelijker te maken voor degenen die het voor het eerst benaderen.
"Bij het schrijven van het handboek heb ik me in de plaats gesteld van de overheidsdiensten die het scheppen van banen, fatsoenlijke arbeidsvoorwaarden, eerlijke handel, gelijke kansen en de ontwikkeling van lokale economieën willen bevorderen. Tegelijkertijd heb ik geprobeerd eenvoudige hulpmiddelen te bieden aan kleine en middelgrote ondernemingen om hen te helpen de verzoeken van de overheid te begrijpen en hun deelname aan aanbestedingen te vergemakkelijken", aldus Galluzzo.
Ze legt uit dat in Italië de nieuwste aanbestedingscode (Wetsbesluit 50/2016) de eerdere 'spending review'-aanpak, die uitsluitend gericht was op de laagste prijs, heeft veranderd. Nu moet worden gekeken naar de algemene duurzaamheid van de leveringen en moeten ook sociale en milieuaspecten worden meegewogen.
"Volgens de Italiaanse aanbestedingscode kunnen milieu- en sociale certificeringen, zoals milieukeuren van ISO-type 1, worden gebruikt als minimumcriteria voor de levering, als gunningscriteria bij de "economisch voordeligste inschrijving", als voorwaarden voor de uitvoering van opdrachten of om te controleren of aan de aanbestedingseisen is voldaan. Dit is een belangrijke stap voorwaarts omdat het de taken van de aanbestedende dienst vereenvoudigt en de uitvoering van duurzame aanbestedingen vergemakkelijkt.
TCO Certified helpt het energieverbruik te verifiëren
Het handboek van Galluzzo bevat een voorbeeld van een aanbestedingsprocedure voor personal desktop computers van Consip S.p.A. Voor het eerst werd de levenscycluskostenberekening toegepast om de beste offerte te selecteren. De kosten van aanschaf, onderhoud (60 maanden) en beheer (energieverbruik) werden in aanmerking genomen. Om het energieverbruik van elk aangeboden beeldscherm te verifiëren, konden de inschrijvers via TCO Certified het specifieke energieverbruik (ETEC - kWh/jaar) voor elk type beeldscherm aangeven.
"Bovendien moeten alle overheidsinstanties de minimale milieucriteria, die bij decreet van het ministerie van Milieu voor veel productcategorieën zijn vastgesteld, in hun aanbestedingen opnemen. De minimumcriteria verwijzen ook naar sociale aspecten dankzij de baanbrekende ervaringen van landen als Zweden, Noorwegen en Nederland. Productcategorieën met het grootste risico op mensenrechtenschendingen kunnen toezicht op de toeleveringsketen, sociale clausules of onderwijs- en opleidingsactiviteiten vereisen. IT-producten behoren tot deze categorieën, samen met werkschoenen, lederwaren en accessoires, textiel- en voedingsproducten, onderhoud van openbaar groen en collectieve cateringdiensten", aldus Giuseppina Galluzzo.
Wat denk je dat de volgende stap moet zijn?
"Nu is het zaak meer inspanningen te leveren om 'sociale duurzaamheid' te integreren in aanbestedingsprocedures en ervoor te zorgen dat deze correct worden toegepast door doeltreffend toezicht tijdens de uitvoering van het contract. Het organiseren en bevorderen van werkgroepen om technische informatie en beste praktijken uit te wisselen zijn waardevolle mogelijkheden waar overheidsinkopers de kennis kunnen opdoen die nodig is om dit alles in praktijk te brengen", besluit Galluzzo.
Giuseppina Galluzzo's beste tips voor duurzame IT-inkoop
- Bevorderen van beroepsopleiding in het vaststellen en verifiëren van criteria, met inbegrip van milieu- en sociale kenmerken.
- De voordelen van een aankoopkeuze voor de overheid evalueren - vanuit economisch, ecologisch en sociaal oogpunt. Deze activiteit vereist een investering in middelen.
- De marktdialoog aanmoedigen om het veranderingsproces te ondersteunen. Maak bedrijven duidelijk dat investeringen in innovatieve en duurzamere producten tot zakelijke voordelen kunnen leiden.
- Stimuleer de beschikbaarheid van duurzamere producten door productcategorieën op te nemen in duurzame inkoop, zelfs als het model dat u wilt kopen nog niet gecertificeerd is.
- Neem samen met andere inkopers deel aan werkgroepen, omdat dit waardevolle mogelijkheden biedt om nieuwe kennis op te doen en informatie en beste praktijken te delen.
