E-waste - een giftige afvalstroom waarbij waardevolle eindige hulpbronnen verloren gaan
E-waste is de snelst groeiende afvalstroom ter wereld. Kun je je voorstellen dat onze wereld elk jaar meer dan 100 keer meer e-waste produceert dan het gewicht van alle kinderen die dat jaar geboren worden? Tel daarbij op dat minder dan een kwart van al het geproduceerde e-afval op een veilige manier wordt ingezameld en gerecycled.
Volgens de Global e-waste monitor van de Universiteit van de Verenigde Natieswordt er jaarlijks meerdan 60 miljoen ton aan elektronische producten weggegooid. E-waste is de snelst groeiende afvalstroom ter wereld en de hoeveelheid zal naar schatting toenemen tot 82 miljoen ton in 2030, tenzij deze trend wordt omgebogen. Er zijn verschillende redenen voor de toename. De wereldbevolking groeit en de economische welvaart bereikt meer mensen. De technologische ontwikkeling gaat snel en de prijs van IT-producten daalt, wat leidt tot een kortere levensduur van producten. Ontwikkelde landen dragen nog steeds het meeste bij aan het probleem, maar ontwikkelingslanden lopen hun achterstand snel in.
Geëxporteerd e-afval brengt de gezondheid van kwetsbare gemeenschappen in gevaar
De meeste landen hebben moeite om deze enorme hoeveelheden afgedankte producten op een verantwoorde en grondstofzuinige manier te verwerken. In 2016 werd wereldwijd slechts 20 procent van het elektronisch afval gerecycled. Terwijl de focus lag op het inzamelen van producten, is er niet genoeg moeite gedaan om infrastructuur op te bouwen voor het verwerken van het afval of het veilig terugwinnen van gebruikte materialen. Dit heeft geleid tot een tekort aan faciliteiten waar elektronisch afval veilig kan worden beheerd. In plaats daarvan wordt e-afval gemengd met restafval, waar het vaak wordt verbrand, gestort of geëxporteerd naar ontwikkelingslanden. E-waste exporteurs kiezen doorgaans bestemmingen zonder effectieve wetgeving die regelt hoe e-waste moet worden behandeld.
De uitvoer van e-afval wordt gedreven door twee belangrijke factoren: de vraag naar goedkope elektronica in de invoerende landen en het feit dat het goedkoper is e-afval uit te voeren dan het in eigen land te verwerken volgens strengere veiligheidsvoorschriften. West-Afrika en delen van Azië zijn veel voorkomende dumpplaatsen. In deze landen leeft de plaatselijke bevolking van de winning en verkoop van waardevolle materialen. Producten worden door plaatselijke arbeiders, waaronder kinderen, zonder adequate beschermingsmiddelen handmatig uit elkaar gehaald, in de open lucht verbrand of in zuur opgelost - wat tot ernstige gezondheidsproblemen leidt. Elektronische producten bevatten een aantal toxische stoffen die gevaarlijk zijn voor de menselijke gezondheid, met gedocumenteerde risico's voor het zenuwstelsel, de longen en de nieren en verbanden met bepaalde vormen van kanker. Giftige residuen kunnen weglekken en de bodem, de lucht en het water verontreinigen, waardoor de omliggende ecosystemen, waar de plaatselijke gemeenschappen hun voedsel verbouwen, jagen en vissen, worden aangetast. De gevaarlijke stoffen worden ook via de lucht en de zee naar andere continenten verspreid.
Een verspilling van waardevolle middelen
De huidige manier van omgaan met e-afval vormt niet alleen een risico voor de volksgezondheid en het milieu, maar heeft ook negatieve economische gevolgen. Elektronische producten bevatten een aantal schaarse, waardevolle hulpbronnen, die ook essentieel zijn om in onze toekomstige productbehoeften te voorzien.
In 2016 werd geschat dat elektronisch afval goud, zilver, koper, platina, palladium en andere terugwinbare materialen bevatte ter waarde van 55 miljard euro.
De circulaire economie - e-waste voorkomen en materialen in gebruik houden
In de circulaire economie worden producten ontworpen voor hergebruik over een langere periode en wordt afval vermeden. Wanneer een product het einde van zijn bruikbare leven heeft bereikt, veranderen de materialen in waardevolle grondstoffen, die worden gebruikt om nieuwe producten te vervaardigen. Het doel is dat er geen afval wordt geproduceerd. In plaats daarvan blijven materialen in gebruik en worden ze na verloop van tijd opnieuw gevormd.
Voor de IT-industrie betekent dit dat producten moeten worden ontworpen die duurzaam, upgradebaar, repareerbaar en herbruikbaar zijn. Ze moeten uit elkaar gehaald kunnen worden en vitale onderdelen moeten vervangen kunnen worden. Instructies voor het repareren van het product moeten beschikbaar zijn. Gegevens moeten veilig kunnen worden gewist, zodat het product door een tweede eigenaar kan worden hergebruikt zonder risico op gegevenslekken. Ook moet het gebruik van gevaarlijke stoffen worden beperkt of geëlimineerd. Anders kan het moeilijk of onmogelijk zijn de materialen te recycleren wanneer het product het einde van zijn bruikbare leven heeft bereikt.
Wat u kunt doen
Als u een product moet kopen, kies dan een model dat ontworpen is voor een lange levensduur. Het moet duurzaam zijn en bestand tegen slijtage en het moet gerepareerd en opgewaardeerd kunnen worden. Probeer uw producten zo lang mogelijk te gebruiken. Dit is het meest effectieve wat u kunt doen om e-waste en de negatieve effecten ervan op onze planeet te minimaliseren. Als het niet langer aan uw behoeften voldoet, bedenk dan of iemand anders het product nuttig zou kunnen vinden. Verkoop het of doneer het aan een goed doel. Als het product het einde van zijn bruikbare leven heeft bereikt, zorg er dan voor dat het op een veilige en verantwoorde manier wordt gerecycled.