Gevaarlijke stoffen in IT-producten - een risico voor de menselijke gezondheid en het milieu

Gevaarlijke stoffen die in IT-producten worden gebruikt, vormen een grote verscheidenheid aan risico's voor de menselijke gezondheid en het milieu. Tijdens de hele levenscyclus van producten kunnen dioxines, halogenen en andere giftige stoffen vrijkomen, die in de natuur en in het menselijk lichaam kunnen overleven.

Volgens een wereldwijd VN-rapport van augustus 2018, dat betrekking heeft op alle industrieën, sterft elke 15 seconden een werknemer door blootstelling aan gevaarlijke stoffen. Gevaarlijke stoffen leiden tot meer doden dan AIDS, tuberculose en malaria samen. Mensen in lage- en middeninkomenslanden worden het meest getroffen en maken negen van de tien slachtoffers. We worden geconfronteerd met een internationale gezondheidscrisis die wereldwijde actie vereist.

Bij de vervaardiging van IT-producten worden gevaarlijke reinigingsmiddelen en oplosmiddelen gebruikt. Ook in de producten zelf worden giftige stoffen gebruikt. Beide soorten gevaarlijke stoffen zijn problematisch vanuit het oogpunt van de volksgezondheid en het milieu, gedurende de gehele levenscyclus van het product. Werknemers kunnen eraan worden blootgesteld tijdens de fabricage, en stoffen kunnen in de natuur terechtkomen wanneer producten worden verbrand, gestort of op onveilige wijze gerecycleerd.

Veel gezondheidsrisico's door gevaarlijke stoffen

Twee voorbeelden van potentieel gevaarlijke stoffen zijn vlamvertragers, die in IT-producten worden opgenomen om te voldoen aan de veiligheidsvoorschriften inzake ontvlambaarheid, en weekmakers, die worden gebruikt om kunststoffen, vooral kabels, duurzamer en flexibeler te maken. Terwijl deze chemische stoffen één probleem oplossen, dreigen zij een ander probleem te creëren, namelijk een effect op de volksgezondheid en het milieu dat het hormonale systeem kan verstoren en het risico op geheugen- en aandachtsstoornissen, obesitas, vruchtbaarheidsproblemen en kanker kan vergroten. Deze stoffen zijn vaak persistent en bioaccumuleren in levende organismen, wat betekent dat zelfs kleine hoeveelheden op lange termijn ernstige gezondheidsproblemen kunnen veroorzaken. Het risico van schadelijke DNA-veranderingen is het grootst voor de zich ontwikkelende cellen van kinderen die voor de geboorte worden blootgesteld door de opname van stoffen die via de navelstreng op hun lichaam worden overgedragen en na de geboorte via andere menselijke opnameprocedures zoals moedermelk en stofdeeltjes.

Een andere groep gevaarlijke stoffen in IT-producten zijn zware metalen, bijvoorbeeld cadmium, kwik, lood en zeswaardig chroom. Zij worden gebruikt in kunststoffen, verf en onderdelen zoals schermverlichting en printplaten. Deze elementen worden beschouwd als systemische toxische stoffen waarvan bekend is dat zij meerdere organen beschadigen, zelfs bij lagere blootstellingsniveaus. Ze zijn ook geclassificeerd als kankerverwekkend voor de mens door het U.S. Environmental Protection Agency en het International Agency for Research on Cancer (IARC).